İŞLETME
Lisans TYYÇ: 6. Düzey QF-EHEA: 1. Düzey EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu: IKU-I-314
Ders İsmi: Yöneticilik ve Liderlik
Ders Yarıyılı: 4. Yarıyıl / Bahar
Ders Kredileri:
Teorik Pratik Kredi AKTS
2 0 2 3
Öğretim Dili: TR
Ders Koşulu: Yok
Dersin Türü: Alan Dışı Seçmeli
Dersin Düzeyi:
Lisans TYYÇ:6. Düzey QF-EHEA:1. Düzey EQF-LLL:6. Düzey
Dersi Veren(ler): Dr. Tuğçe Uraler

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı: Öğrencilerin, örgütsel yapılar içinde etkili yöneticilik ve liderlik uygulamalarını kavramalarını; stratejik karar alma süreçlerinde yönetsel sorumluluk üstlenmelerini; birey, grup ve organizasyon düzeyinde liderlik davranışlarını analiz ederek çağdaş yönetim yaklaşımları doğrultusunda çözüm üretebilmelerini; kültürel ve etik ilkeler temelinde liderlik modelleri geliştirmelerini sağlamak.
Bu ders amacı, aşağıdaki alan yeterlilikleriyle uyumludur:
- Bilgi: Yönetim teorileri ve liderlik yaklaşımlarına ilişkin kuramsal bilgi
- Beceri: Analitik düşünme, karar alma, problem çözme, iletişim ve iş birliği becerileri
- Yetkinlik: Sorumluluk alma, bağımsız hareket etme, etik ve kültürel duyarlılık, yaşam boyu öğrenmeye katkı
Dersin Hedefi: Bu ders; öğrencilere, çağdaş yönetim ve liderlik kuramlarını kavratmayı; örgütsel süreçlerde etkili yöneticilik rollerini ve liderlik stillerini analiz edebilme becerisi kazandırmayı; birey, grup ve organizasyon düzeyinde karar verme, iletişim ve motivasyon stratejilerini uygulama yeterliliği kazandırmayı hedefler. Öğrencilerin kültürel farklılıkları, etik değerleri ve değişen iş dünyası dinamiklerini dikkate alarak liderlik potansiyellerini geliştirmeleri amaçlanmaktadır.
Dersin Veriliş Şekli: E-Öğrenme

Öğrenme Kazanımları

Bilgi (Kuramsal ve/veya olgusal bilgi olarak tanımlanmıştır.)
  1) Bilgi (Kuramsal Bileşen) - Yönetim ve liderlik kuramlarını açıklayabilir ve tarihsel gelişimini yorumlayabilir. - Klasik, modern ve çağdaş yönetim teorilerini birbirleriyle karşılaştırabilir. - Liderlik tiplerini, yaklaşımlarını ve organizasyonel bağlamdaki etkilerini analiz edebilir. Beceri (Olgusal Bileşen) - Farklı yönetim stillerinin uygulamalardaki sonuçlarını örneklerle açıklayabilir. - Problem çözme, karar alma ve çatışma yönetimi tekniklerini vaka analizlerinde uygulayabilir. - Grup dinamikleri ve motivasyon süreçlerini yönetsel bağlamda değerlendirebilir. Yetkinlik (Sosyal, Otonomi, Sorumluluk) - Liderlik rolünü üstlenerek grup çalışmalarında etkin bir biçimde görev alabilir. - Etik ilkeler ve kültürel çeşitlilik doğrultusunda liderlik davranışları sergileyebilir. - Mesleki gelişim için yaşam boyu öğrenmeye yönelik planlar oluşturabilir.
Beceriler (Bilişsel ve/veya uygulama becerileri olarak tanımlanmıştır.)
  1) Bilişsel Bileşenler (Knowledge / Understanding) - Yönetim ve liderlik teorilerini tanımlar, tarihsel gelişimlerini açıklar. - Yönetim yaklaşımları ile liderlik modelleri arasındaki farkları analiz eder. - Karar alma, motivasyon ve iletişim süreçlerinin kuramsal temellerini açıklar. - Örgütsel yapıların ve kültürel çeşitliliğin liderlik süreçlerine etkisini değerlendirir. Uygulamalı Bileşenler (Practical Skills / Application) - Gerçek vaka analizleri üzerinden farklı liderlik stillerinin sonuçlarını karşılaştırır. - Takım çalışmalarında yönetici ve lider rollerini üstlenerek stratejik karar alma süreçlerini uygular. - Etkili iletişim, çatışma çözümü ve motivasyon tekniklerini grup etkileşimlerinde kullanır. - Liderlik performansını ölçmek üzere kendine ve başkalarına yönelik geri bildirim stratejileri geliştirir. - Etik karar alma ve kültürel hassasiyet gerektiren yönetim senaryolarını çözümlemeye yönelik eylem planları oluşturur.
Yetkinlikler (Bağımsız çalışabilme, sorumluluk alabilme, öğrenme, alana özgü, iletişim ve sosyal yetkinlikler olarak tanımlanmıştır.)
  1) Yetkinlik (Bağımsız Çalışabilme & Sorumluluk) - Kendi öğrenme sürecini yönlendirebilir, kişisel gelişimi için stratejik hedefler belirleyebilir. - Belirli bir yönetim veya liderlik problemi üzerinde bireysel olarak çalışarak çözüm önerileri geliştirebilir. - Organizasyonel karar alma süreçlerinde inisiyatif alarak bireysel katkı sağlayabilir. - Liderlik rolü üstlenerek grup çalışmalarında yönlendirici ve koordinatör pozisyonunda görev alabilir. - Karmaşık görev ve projeleri bağımsız olarak planlayıp sonuçlandırabilir. - Etik sorumluluk bilinciyle hareket ederek yönetimsel kararlarda hesap verebilirlik ve açıklık ilkesine bağlı kalabilir. - Sorumluluğu dahilindeki görevlerde başkalarına rehberlik edebilir ve gerektiğinde destek sağlayabilir.
  2) Yetkinlik (Öğrenme Yetkinliği) - Yaşam boyu öğrenmeye ilişkin ilke ve stratejileri tanımlar, bireysel öğrenme hedefleri belirler. - Kendi öğrenme ihtiyaçlarını analiz ederek mesleki gelişim alanlarını belirler. - Geri bildirim alma ve verme yoluyla öğrenme performansını sürekli geliştirir. - Alanıyla ilgili bilimsel ve profesyonel gelişmeleri takip eder ve değerlendirir. - Öğrenme sürecini planlayarak zaman yönetimi, öz-düzenleme ve motivasyon stratejilerini uygular. - Problem çözme ve karar alma süreçlerinde öğrenilenleri yeni durumlara uyarlayabilir. - Yönetim ve liderlik alanında bilgiye ulaşma yollarını eleştirel bir bakışla değerlendirir.
  3) Yetkinlik (İletişim ve Sosyal Yetkinlik) - Farklı kültür ve disiplinlerden gelen bireylerle etkili ve açık iletişim kurabilir. - Yazılı, sözlü ve dijital iletişim araçlarını etkin biçimde kullanarak yönetimsel fikirleri paylaşabilir. - Liderlik ortamlarında empatik dinleme ve yapıcı geri bildirim tekniklerini uygular. - Takım içinde rol paylaşımı ve iş birliği süreçlerini koordine edebilir. - Çatışma çözümünde sosyal becerilerini kullanarak grup içinde uzlaşma sağlayabilir. - Etkileşimli toplantılar ve müzakereler yoluyla kurumsal ilişkiler geliştirebilir. - Kültürlerarası iletişim becerileriyle ulusal ve uluslararası profesyonel ağlarda yer alabilir.
  4) Yetkinlik (Alana Özgün Yetkinlik) - Yönetim ve liderlik alanındaki güncel kuramları, uygulamaları ve araştırmaları takip eder ve akademik/mesleki bağlamda değerlendirir. - Örgüt yönetimi ve liderlik alanında disipline özgü terminolojiyi doğru ve etkili biçimde kullanır. - Yönetim ve liderlik sorunlarına yönelik özgün çözüm önerileri geliştirir ve gerekçelendirilmiş kararlar alabilir. - Alanıyla ilgili ulusal ve uluslararası yasal düzenlemeleri, etik kodları ve uygulama standartlarını analiz edebilir. - Kurum kültürü, değişim yönetimi ve liderlik süreçleri arasındaki ilişkileri disipliner düzlemde açıklayabilir. - Liderlik uygulamalarında sosyal sorumluluk, etik duyarlılık ve sürdürülebilirlik ilkelerine uygun kararlar alabilir. - Yönetim alanındaki dijital araçları, veri analizi yöntemlerini ve stratejik planlama tekniklerini etkin biçimde kullanabilir.

Ders Akış Planı

Hafta Konu
Ön Hazırlık Pekiştirme
1) Yönetim ve Liderlik Kavramlarına Giriş – Tanımlar, Kavramlar, Tarihsel Süreç
2) Yönetim Süreci: Planlama, Organize Etme, Yöneltme ve Kontrol
3) Yönetim Yaklaşımları: Klasik, Neo-Klasik, Modern ve Çağdaş Kuramlar
4) Liderlik Kuramları ve Modelleri – Özellikler, Durumsallık ve Dönüşümcü Liderlik
5) Liderlik Stilleri ve Yönetim İlişkisi – Otoriter, Demokratik, Katılımcı Yaklaşımlar
6) Karar Alma Süreçleri – Rasyonel, Sezgisel ve Analitik Yöntemler
7) Motivasyon ve Çatışma Yönetimi – Yönetimsel Perspektiften Psikolojik Dinamikler
8) Liderliğin Dört Boyutu: Etkili Bir Liderlik İçin Kapsamlı Bir Kılavuz
9) Liderlik Araştırmalarında Çağdaş Teorik Yaklaşımlar
10) Çoklu Zeka ve Liderlik: Farklı Zeka Türlerinin Yönetimdeki Rolü
11) Duygusal Zeka ve Duygusal Liderlik: Başarının Anahtarı
12) Kültürel Zekaya Sahip Liderlik: Küresel İş Dünyasında Başarının Anahtarı
13) Liderlik ve Güç Psikolojisi: Etkili Yönetim Sanatı
14) Liderlikte Dijital Dönüşüm – E-Liderlik, Dijital Takım Yönetimi
Diğer Kaynaklar: T. Acuner, T. İlhan, “21. Yüzyılda Yönetim Anlayışı ve Türk Yöneticilerin Bakış Açısı”, 10.
Ulusal Yönetim Organizasyon Kongresi Bildiri Kitabı, İstanbul, 23–25 Mayıs 2002, ss. 11, 12.
2001 yılı itibariyle İstanbul Sanayi Odasına kayıtlı olarak Türkiye’de faaliyet gösteren ilk 500 büyük firmada yapılan araştırma sonucunda Türk yönetim kültüründe yaşanan dönüşüme ilişkin değerlendirmeler yapılmıştır.

C. Aldemir, Y. Arbak, Ö. Özmen, U. Çakar, A. Porsuk, “Türkiye’de İşgörme Anlayışı: Tarihsel
Bir İkilem”, (23–25 Mayıs 2002), 10. Ulusal Yönetim Organizasyon Kongresi Bildiri Kitabı, İstanbul, ss. 20–24.

S. Köse, A. Ünal, “Türk Yönetim Kültürü Tarihi Açısından Çağdaş Türk İşletmelerinde Yönetim Değerleri”, 12. Yönetim ve Organizasyon Yönetim Kongresi Bildiriler, 2004, s.11.

Öğüt, A., Kocabacak, A. (2007). Küreselleşme Sürecinde Türk İş Kültüründe Yaşanan Dönüşümün Boyutları. Türkiyat Araştırmaları Dergisi.

Sargut, A.S. (2023). Kültürler Arası Farklılaşma ve Yönetim. İmge Kitabevi

Hofstede, G., Hofstede, G. J., & Minkov, M. (2010). Cultures and organizations: Software of the mind, third edition (3rd ed.). McGraw-Hill Professional.

Hofstede, G. (2001), Culture’s Consequences: Comparing Values, Behaviors, Institutions, and Organizations Across Nations, 2nd ed. Sage, Thousand Oaks, CA.

Paçacı, M., Erdemir, A. (2020). Kültür Boyutları Modeli Perspektifinden Türk Yönetim Kritiği. Atlas Journal

Winkler, I. (2010). Contemporary Leadership Theories: Enhancing the Understanding of the Complexity, Subjectivity and Dynamic of Leadership. Springer-Verlag Berlin Heidelberg

Riggio, R.E., Murphy, S.E., Pirozzolo, F.J. (2002). Multiple Intelligences and
Leadership. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, Inc., Publishers

Messick, D.M., Kramer, R.M. (2005). The Psychology of Leadership: New Perspectives and Research. London: Lawrence Erlbaum Associates, Inc., Publishers



Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Orta 3 En Yüksek
       
Ders Öğrenme Kazanımları

1

2

3

4

5

6

Program Kazanımları
1) Temel finansman ilkelerine ve kurallarına, analitik finans araçlarına ve finans fonksiyonunun işletmenin fonksiyonel yapısı içerisindeki önemine ilişkin bilgi birikimine sahip olur.
2) İşletmenin stratejik amaçları doğrultusunda çalışanlara liderlik yapılarak onların güdülenmesine ve üretimin koordine edilmesine yönelik yönetimin temel ilkelerini kavrar. 3 3 3 3 3 3
3) İş yaşamında bulunan insanlar arasında var olan biçimsel ve biçimsel olmayan ilişkilerin doğasını anlar. 3 3 3 3 3 3
4) Finansal ve yönetsel muhasebe araçları ve teknikleri konusunda uygulanabilir bilgi birikimine sahip olur.
5) İş ve ticaret kanunları tarafından çerçevelenen Türk hukuk sistemine ilişkin uygulamaya dönük bilgi birikimine sahip olur.
6) Bir işletmeyi tüm fonksiyonel birimleri açısından değerlendirir. 3 3 3 3 3 3
7) Karşılaşabileceği vakaları analiz eder. 3 3 3 3 3 3
8) İşletmede karşılaştığı sorunlara çözümler üretir. 3 3 3 3 3 3
9) Bir işletmede veya herhangi bir bölümüyle ilgili alınacak kararlarda matematiksel ve analitik düşüncesini kullanarak sayısal verileri işler ve anlamlı hale getirir.
10) Ulusal ve uluslararası boyutlarda sosyal, ekonomik ve hukuki yapıların ve değişimlerin işletme ve ekonomi üzerindeki etkilerini analiz eder.
11) Mevcut iş çevresi içerisinde ürün ve/veya hizmetlerin başarılı bir şekilde pazarlanmasına, fiyatlandırılmasına, dağıtımına ve müşteri memnuniyetine yönelik pazarlama stratejileri geliştirir.
12) Profesyonel iş yaşamında etkili olabilmek için gerekli olan liderlik ve karar alma becerilerini geliştirir. 3 3 3 3 3 3
13) Bilgi işlem araçlarını amacına uygun şekilde organize eder.
14) Yaşam boyu öğrenme isteği ve gelişme yeteneğine sahip olur. 3 3 3 3 3 3
15) Disiplin içi ve disiplinler arası boyutlarda bireysel ve takım halinde çalışma yapar. 3 3 3 3 3 3
16) İşletmecilik ile ilgili güncel ve gelişen eğilimleri mesleki İngilizce yeterliliğine sahip olarak takip eder. 3 3 3 3 3 3
17) İşletme alanındaki güncel haber ve vakaları bilir, takip eder. 3 3 3 3 3 3
18) İşletme ve ticaret alanındaki hukuki gelişmeleri ve yenilikleri bilir.
19) Profesyonel boyuttaki işe alım ve kendini geliştirmeyle ilgili yeniliklerden haberdar olur. 3 3 3 3 3 3

Ders Öğretme, Öğrenme Yöntemleri

Soru-Cevap
Vaka Problemi Çözdürme/ Drama-Rol/ Vaka Yönetimi
Laboratuvar
Sayısal Problem Çözme
Alan çalışması
Grup Çalışması / Ödevi
Bireysel Ödev
WEB Tabanlı Öğrenme
Staj
Yerinde Uygulama
Proje Hazırlama
Rapor Yazma
Seminer
Süpervizyon
Sosyal Faaliyet
Mesleki Faaliyet
Mesleki Gezi
Uygulama (Modelleme, Tasarım, Maket, Simülasyon, Deney vs.)
Okuma
Tez Hazırlama
Arazi Çalışması
Öğrenci Kulüp ve Konseyi Faaliyetleri
Diğer
Logbook
Röportaj ve sözlü görüşme
Araştırma
Film izleme
Kaynakça oluşturma
Sözlü, yazılı ve görsel bilgi üretme
Fotoğraf çekimi
Eskiz çizimi
Harita üzerinde işaretleme
Harita okuma
Doku örneği alma
Malzeme arşivi oluşturma
Kendi fikrini ve çalışmalarını sunma ve sergileme

Değerlendirmeye Sistemi

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Devam % 0
Laboratuar % 0
Uygulama % 0
Uygulama Sınavı % 0
Küçük Sınavlar % 0
Ödev % 0
Sunum % 0
Projeler % 0
Derse Özgü Staj % 0
Alan Çalışması % 0
Makale Kritik % 0
Makale Yazma % 0
Modül Grup Çalışması % 0
Beyin Fırtınası % 0
Rol Oynama + Dramatize Etme % 0
Sınıf Dışı Ders Çalışma % 0
Ön Çalışma, Pekiştirme % 0
Uygulama Tekrarı vb. % 0
Ödevler (okuma, yazma, film izleme vs.) % 0
Proje Hazırlama + Sunma % 0
Rapor Hazırlama + Sunma % 0
Sunum / Seminer Hazırlama + Sunma % 0
Sözlü Sınav % 0
Ara Sınavlar 1 % 40
Final 1 % 60
Pratik Final % 0
Rapor Teslimi % 0
Bütünleme % 0
Bütünleme Pratik % 0
Kanaat Notu % 0
Kurul-Committee % 0
Yazma Ödev Dosyası % 0
Portfolyo % 0
Take-Home Sınav % 0
Seyir Defteri % 0
Katılım % 0
Tartışma % 0
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 40
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 60
Toplam % 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler Aktivite Sayısı İş Yükü
Ders Süresi 16 30
Laboratuvar
Uygulama
Uygulama Sınavı
Derse Özgü Staj
Alan Çalışması
Sınıf Dışı Ders Çalışması
Makale Kritik
Makale Yazma
Modül Grup Çalışması
Beyin Fırtınası
Rol Oynama + Dramatize Etme
Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön Çalışma, Pekiştirme, Uygulama Tekrarı Vb.)
Ödevler (okuma, yazma, film izleme vs.)
Proje Hazırlama + Sunma
Rapor Hazırlama + Sunma
Sunum / Seminer Hazırlama + Sunma
Sözlü Sınav
Ara Sınavlara Hazırlanma 14 28
ARA SINAV (Vize) 2 2
Genel Sınava Hazırlanma 14 28
GENEL SINAV (Final) 2 2
Katılım
Tartışma
Portfolyo
Take-Home Sınav
Seyir Defteri
Toplam İş Yükü 90
AKTS (30 saat = 1 AKTS ) 3