Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu:	IKU-Z-217
Ders İsmi:	Bilimsel Okuryazarlık
Ders Yarıyılı:	1. Yarıyıl / Güz
Ders Kredileri:	Teorik Pratik Kredi AKTS 1 0 1 1
Öğretim Dili:	TR
Ders Koşulu:	Yok
Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?:	Hayır
Dersin Türü:	Üniversite Seçmeli
Dersin Düzeyi:	Önlisans TYYÇ:5. Düzey QF-EHEA:Kısa Düzey EQF-LLL:5. Düzey
Dersi Veren(ler):	Doç. Dr. Deniz Sarıbaş
Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı:	- Bilimi ve bilimsel bilgiyi bilimsel olmayan bilgiden ayırmak, - Bilimin tarihi, felsefi, politik ve sosyokültürel boyutlarını anlamak, - Bilim etiği ve sosyobilimsel konulardaki tartışmalara katılımın önemini kavramak.
Dersin Hedefi:	- Bilimsel bilgi ve süreçleri ve bunların günlük hayatta ve toplumda kullanımını tartışır. - Bilimin tarihi, felsefi ve sosyokültürel boyutlarını tartışır. - Bilimsel çalışmalarda etiğin önemini tartışır. - Bilimi eşitlik ve sosyal adalet gibi değerler açısından değerlendirir. - Medya okuryazarlığını tanımlar.
Dersin Veriliş Şekli:	E-Öğrenme

Öğrenme Kazanımları

Bilgi (Kuramsal ve/veya olgusal bilgi olarak tanımlanmıştır.)

1) - Bilimin doğası ve bilimsel okuryazarlık kavramlarını anlamak.

2) - Sosyobilimsel konuları kavramak.

3) - Bilimsel okuryazarlığı tanımlayabilmek.

Beceriler (Bilişsel ve/veya uygulama becerileri olarak tanımlanmıştır.)

1) - Bilimsel olan ve olmayan bilgiyi ayırt etmek.

2) - Propagandaları eleştirel olarak değerlendirmek.

3) - Akıl yürütme becerileri kazanmak.

4) - Argüman, safsata ve komplo teorilerini ayırt etmek.

5) - Bilimsel ve sahte bilimsel bilgiyi ayırt etmek.

6) - Bilimde etik sorunları tartışmak.

7) - Bilimi sosyal adalet açısından tartışmak.

8) - Bilgi kaynağının güvenilirliğini sorgulamak.

9) - Toplumun bilimsel okuryazarlığının gelişimini ve bilim temelli sivil katılımını değerlendirmek.

Yetkinlikler (Bağımsız çalışabilme, sorumluluk alabilme, öğrenme, alana özgü, iletişim ve sosyal yetkinlikler olarak tanımlanmıştır.)

1) - Medya okuryazarlığı kazanmak.

2) - Bilimsel okuryazarlığın farklı disiplinler açısından önemini değerlendirmek.

Ders Akış Planı

Hafta	Konu
Ön Hazırlık	Pekiştirme
1)	Bilim ve bilimsel bilgi
2)	Bilimin doğası ve bilimsel okuryazarlık
3)	Propaganda teknikleri ve eleştirel düşünme
4)	Deneyimlerimiz hakkında akıl yürütme
5)	Argüman, safsata ve komplo teorileri
6)	Bilim ve sahte bilim: Kaya tuzu ve su deneyi örnekleri
7)	Sosyobilimsel konular
8)	Bilimde etik
9)	Bilim ve sosyal adalet
10)	Bilgi kaynağının güvenilirliği
11)	Medya okuryazarlığı
12)	Toplumun bilimsel okuryazarlığı ve bilim temelli sivil katılım
13)	Bilimsel okuryazarlığın farklı disiplinler açısından önemi
Diğer Kaynaklar: Akçay, B. & Akçay, H. (2020). Fen ve Fen Eğitimine İlişkin Temel Kavramlar. In Fen Öğretimi, Aysun Öztuna Kaplan (Ed.), Ankara: Nobel Yayınevi, 2020, pp.1-24. Allchin, D. (2022). Who speaks for science?. Science & Education, 31(6), 1475-1492. https://doi.org/10.1007/s11191-021-00257-4 Genç, M. (2020). Kuramdan Uygulamaya Sosyobilimsel Konular. Nobel Yayınları. ANKARA. Kapıcı, H. Ö. & Akçay, H. (2020). Fen ve Teknoloji Okuryazarlığı. In Fen Öğretimi, Aysun Öztuna Kaplan (Ed.), Ankara: Nobel Yayınevi, 2020, pp.49-68. Osborne, J., & Allchin, D. (2024). Science literacy in the twenty-first century: informed trust and the competent outsider. International Journal of Science Education, 1-22. https://doi.org/10.1080/09500693.2024.2331980 Saribas, D. Saka, M. (2020). Fen, Teknoloji, Bilimsel Bilgi ve Bilimsel Yöntemin Özellikleri. In Fen Öğretimi, Aysun Öztuna Kaplan (Ed.), Ankara: Nobel Yayınevi, 2020, pp.25-48. Sürmeli, H. (2020). Fen-Teknoloji-Toplum-Çevre İlişkileri. In Fen Öğretimi, Aysun Öztuna Kaplan (Ed.), Ankara: Nobel Yayınevi, 2020, pp.69-94. Valladares, L. (2021). Scientific literacy and social transformation: Critical perspectives about science participation and emancipation. Science & Education, 30(3), 557-587. https://doi.org/10.1007/s11191-021-00205-2

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Etkisi Yok	1 En Düşük	2 Orta	3 En Yüksek

Ders Öğrenme Kazanımları	1	3	4	5	6	8	9	10	12	2	7	14	11	13
Program Kazanımları
1) Yaşam bilimleri ilgili kavramlar hakkında bilgiye sahip olur.
2) Mesleki uygulamalarını desteklemesi için insan vücudu ve işleyişi hakkında bilgi edinir.
3) Temel düzeyde makroskopik örnekleme tekniklerini bilir.
4) Temel ve ileri patoloji laboratuvar tanı tekniklerini bilir.
5) Patoloji tekniklerindeki güncel gelişmeleri takip edebilmek için gerekli terminolojiye hakim olur.
6) Patoloji laboratuvarında kullanılan cihaz ve ekipmanların etkin kullanımı hakkında bilgi sahibi olur.
7) Patoloji laboratuvarlarının kalite standartları ve güvenlik prosedürlerini bilir.
8) Patoloji Laboratuvarına gelen tüm histopatolojik ve sitopatolojik örneklerin kayıt ve kabulünü yapacak bilgiye sahiptir.
9) Tüm doku ve sitolojik örneklerin fiksatiflerini hazırlar, fiksasyonunu sağlar.
10) Histopatolojik örneklerin makroskopik örneklenmesini ve tanımlamasını temel düzeyde kendisi, ileri düzeyde uzman patolog ile yapar.
11) Çeşitli doku örneklerini manuel ve/veya otomatik takip sisteminde doku takibini yapar.
12) Doku takibinden çıkan dokuları anatomik özelliklerine göre; doğru kodlama ve yönlendirmelerle parafine gömer.
13) Güvenlik kuralları çerçevesinde mikrotom kullanır, istenen özellik ve kalınlıkta parafin bloktan kesit alır.
14) Rutin Hematoksilen-Eosin boyama sisteminde kullanılan tüm boya ve yardımcı çözeltileri hazırlar, tüm histopatolojik kesitlere manuel boyama işlemini uygular, mikroskopta boyama kontrolünü yapar, hata varsa kaynağını saptar ve sorunu çözer.
15) İntraoperatif süreçte güvenli çalışma ortamı sağlayarak biyopsi örneklerinden preparat hazırlar ve mikroskopta incelemeye hazır hale getirir.
16) Dokuların çeşitli makro moleküllerini göstermek üzere konvansiyonel histokimyasal boyama yöntemleri arasında uygun seçimi yapar.
17) Konvansiyonel histokimya yöntemlerinde kullanılacak boya çözeltilerini hazırlar ve yöntemleri uygular, mikroskopta boyanma kontrolünü yapar, hata varsa kaynağını saptar ve sorunu çözer.
18) İmmunhistokimya, FISH, SISH, CISH yöntemlerini manuel olarak uygular. Uygulama sonucunda oluşabilecek sorunları, bağımsız veya uzman patologla birlikte sorunu çözer, kayıt altına alır.
19) Konvansiyonel pap smear ve sıvı bazlı servikal sitoloji örneklerinin fiksasyonunu sağlar. Boyama sürecini başlatır, uygular.
20) Jinekoloji dışı sitolojik örneklerin makroskopik tanımlarını yapar, preparat hazırlar ve fiksasyonunu gerçekleştirir. Hücre bloğu hazırlar ve preparasyonunu gerçekleştirir. Boyama sürecini başlatır ve uygular.
21) Parafine gömülü doku ve diğer biyolojik materyallerden DNA izolasyonu yapar.
22) Polimeraz zincir reaksiyon (PCR) tepkimesi yöntemi ile optimize edilmiş gen bölgenin amplifikasyonunun gerçekleştirir ve jel elektroforez yöntemi ile amplifikasyon sonucu gösterir. Uygulama sonucunda oluşabilecek sorunları, bağımsız veya uzman birlikte sorunu çözer, kayıt altına alır.
23) Patoloji laboratuvarlarında kullanılan cihazlar ve ekipmanların kullanımı ve bakımını yapar ve işlerliğini sağlar.
24) Çeşitli fiksatifleri hazırlama ve tüm organların fiksasyonunu yapabilme, manuel ve/veya otomatik sistemde doku takibi yapabilme, doku gömme ve istenilen kalınlıkta mikrotomda kesit alma becerilerini kazanır.
25) Hematoksilen-Eozin boya çözeltileri hazırlama ve boyama becerisine sahip olur.
26) Histokimya boya çözeltilerini hazırlama ve çeşitli boya teknikleri uygulama becerisine sahip olur.
27) İmmünohistokimya ve Moleküler Patoloji Tekniklerini uygulama becerisine sahip olur.
28) Jinekolojik ve jinekoloji dışı sitoloji örneklerinin sitopreparasyonunu yapabilme ve tarama becerisine sahip olur.
29) Patoloji laboratuvarında meydana gelebilecek sorunları bilimsel veriler/kanıtlar ışığında tespit edip çözüm üretme becerisine sahip olur.
30) Patoloji Laboratuvar Teknikleri meslek uygulamaları ile ilgili güncel yöntem ve teknolojileri takip edebilme yetisine sahip olur.
31) Patoloji Laboratuvarında gelişen kalite süreçlerini takip edebilme ve mesleki yaşamına dahil edebilme yetisine sahip olur.
32) Birey olarak görev, hak ve sorumlulukları ile ilgili yasa, yönetmelik, mevzuata ve mesleki etik kurallarına uygun davranır.
33) Hastanın ihtiyacına bağlı olarak yürütülen hizmete ilişkin bilgi verir.
34) İş organizasyonu yapar, ekip çalışmasının sorumluluk bilincinde mesleki görevlerini yerine getirirken gerektiğinde bireysel sorumluluk üstlenir
35) Alanı ile ilgili konularda sahip olduğu temel bilgi ve beceriler düzeyinde düşüncelerini yazılı ve sözlü iletişim yoluyla aktarır.
36) Tüm doku, jinekolojik ve jinekoloji dışı sitoloji örneklerin preparasyonunu gerçekleştirir, meydana gelebilecek sorunları tespit edip çözüm üretir.
37) Patoloji laboratuvarındaki tüm doku blokları ve preparatların uzun süreli saklama koşullarını sağlayarak düzenli arşivini yapar.
38) Güvenli kullanım ilkeleriyle patoloji laboratuvarında bulunan konvansiyonel ve gelişmiş cihazları kullanır, mevcut talimatlar ışığında bakımlarını yapar.
39) Patoloji Laboratuvarının işleyişi için gerekli donanım ve sarf malzemeleri bilir, laboratuvar deposunun takibini yapar.
40) Patoloji laboratuvarında karşılaşılabilecek biyolojik, fiziksel ve kimyasal tehlikelerden korunma ve ilkyardım konularında bilgi ve beceriye sahip olur.
41) Temel ilk yardım uygulaması yapabilir.

Ders Öğretme, Öğrenme Yöntemleri

Soru-Cevap
Vaka Problemi Çözdürme/ Drama-Rol/ Vaka Yönetimi
Laboratuvar
Sayısal Problem Çözme
Alan çalışması
Grup Çalışması / Ödevi
Bireysel Ödev
WEB Tabanlı Öğrenme
Staj
Yerinde Uygulama
Proje Hazırlama
Rapor Yazma
Seminer
Süpervizyon
Sosyal Faaliyet
Mesleki Faaliyet
Mesleki Gezi
Uygulama (Modelleme, Tasarım, Maket, Simülasyon, Deney vs.)
Okuma
Tez Hazırlama
Arazi Çalışması
Öğrenci Kulüp ve Konseyi Faaliyetleri
Diğer
Logbook
Röportaj ve sözlü görüşme
Araştırma
Film izleme
Kaynakça oluşturma
Sözlü, yazılı ve görsel bilgi üretme
Fotoğraf çekimi
Eskiz çizimi
Harita üzerinde işaretleme
Harita okuma
Doku örneği alma
Malzeme arşivi oluşturma
Kendi fikrini ve çalışmalarını sunma ve sergileme

Değerlendirmeye Sistemi

Yarıyıl İçi Çalışmaları	Aktivite Sayısı	Katkı Payı
Devam		% 0
Laboratuar		% 0
Uygulama		% 0
Uygulama Sınavı		% 0
Küçük Sınavlar		% 0
Ödev		% 0
Sunum		% 0
Projeler		% 0
Derse Özgü Staj		% 0
Alan Çalışması		% 0
Makale Kritik		% 0
Makale Yazma		% 0
Modül Grup Çalışması		% 0
Beyin Fırtınası		% 0
Rol Oynama + Dramatize Etme		% 0
Sınıf Dışı Ders Çalışma		% 0
Ön Çalışma, Pekiştirme		% 0
Uygulama Tekrarı vb.		% 0
Ödevler (okuma, yazma, film izleme vs.)		% 0
Proje Hazırlama + Sunma		% 0
Rapor Hazırlama + Sunma		% 0
Sunum / Seminer Hazırlama + Sunma		% 0
Sözlü Sınav		% 0
Ara Sınavlar	1	% 40
Final	1	% 60
Pratik Final		% 0
Rapor Teslimi		% 0
Bütünleme		% 0
Bütünleme Pratik		% 0
Kanaat Notu		% 0
Kurul-Committee		% 0
Yazma Ödev Dosyası		% 0
Portfolyo		% 0
Take-Home Sınav		% 0
Seyir Defteri		% 0
Katılım		% 0
Tartışma		% 0
Toplam		% 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI		% 40
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI		% 60
Toplam		% 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler	Aktivite Sayısı	İş Yükü
Ders Süresi	16	16
Laboratuvar
Uygulama
Uygulama Sınavı
Derse Özgü Staj
Alan Çalışması
Sınıf Dışı Ders Çalışması
Makale Kritik
Makale Yazma
Modül Grup Çalışması
Beyin Fırtınası
Rol Oynama + Dramatize Etme
Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön Çalışma, Pekiştirme, Uygulama Tekrarı Vb.)
Ödevler (okuma, yazma, film izleme vs.)
Proje Hazırlama + Sunma
Rapor Hazırlama + Sunma
Sunum / Seminer Hazırlama + Sunma
Sözlü Sınav
Ara Sınavlara Hazırlanma
ARA SINAV (Vize)	16	16
Genel Sınava Hazırlanma
GENEL SINAV (Final)	16	16
Katılım
Tartışma
Portfolyo
Take-Home Sınav
Seyir Defteri
Toplam İş Yükü		48
AKTS (30 saat = 1 AKTS )		1