SIYASET BILIMI VE KAMU YÖNETIMI
Lisans TYYÇ: 6. Düzey QF-EHEA: 1. Düzey EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu: SBK711
Ders İsmi: Türkiye ve Ortadoğu
Ders Yarıyılı: 7. Yarıyıl / Güz
Ders Kredileri:
Teorik Pratik Kredi AKTS
2 0 2 3
Öğretim Dili: TR
Ders Koşulu: Yok
Dersin Türü: Alan İçi Seçmeli
Dersin Düzeyi:
Lisans TYYÇ:6. Düzey QF-EHEA:1. Düzey EQF-LLL:6. Düzey
Dersi Veren(ler): Doç. Dr. Doğan Şafak POLAT

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı: Ortadoğu’nun tarihinin merkezde yer aldığı bu ders kapsamında, öğrencilerin bölgedeki güncel gelişmeleri tarihsel süreklilikler ve kopuşlar bağlamında değerlendirebilme kapasitesine sahip olmaları hedeflenmektedir. Ayrıca öğrencilerin Türkiye’nin bölge politikasını analiz edebilmeleri için gerekli ve yeterli bilgiye sahip olmaları da hedeflenmektedir.
Dersin Hedefi: Türkiye ve Ortadoğu dersi, temel olarak 19. yüzyıldan günümüze kadarki dönemde Ortadoğu’nun toplumsal, ekonomik ve siyasal yapısını ve bölgede bulunan devletlerin Türkiye ile ilişkilerini incelemeyi hedeflemektedir. İlk olarak, bölgenin coğrafi, ekonomik, sosyal ve siyasi yapısı ele alınacaktır. Ayrıca bölgenin stratejik önemi üzerinde durulacaktır. Ortadoğu tarihinin 19. yüzyıla kadarki genel hatlarının çizilmesinin ardından, bölgenin sömürgeleştirilmesi, bağımsızlık ve ulus-devletleşme süreçleri ve siyasal rejim tipleri, bölge siyasetine yön veren temel ideolojiler ve Filistin-İsrail sorunu başta olmak üzere çeşitli bölgesel sorunlar ve “Arap baharı” gibi temel konulara yer verilecektir.
Dersin Veriliş Şekli: Yüz yüze

Öğrenme Kazanımları

Bilgi (Kuramsal ve/veya olgusal bilgi olarak tanımlanmıştır.)
  1) Ortadoğu siyaseti hakkında bilgi sahibi olur.
  2) Türk dış politikasındaki tarihsel gelişmeleri Ortadoğu perspektifinden farklı teoriler ve kavramlar çerçevesinde değerlendirebilir.
  3) Türkiye'nin Ortadoğu politikasına dair farklı fikirler ve açıklamalar geliştirebilir.
Beceriler (Bilişsel ve/veya uygulama becerileri olarak tanımlanmıştır.)
Yetkinlikler (Bağımsız çalışabilme, sorumluluk alabilme, öğrenme, alana özgü, iletişim ve sosyal yetkinlikler olarak tanımlanmıştır.)

Ders Akış Planı

Hafta Konu
Ön Hazırlık Pekiştirme
1) Orta Doğu Tanımı-Coğrafya ve Jeopolitik
2) Orta Doğu’nun Siyasi Yapısı
3) 20.Yüzyılda Orta Doğu: Sömürgecilikten Bağımsızlığa (I)
4) 20.Yüzyılda Orta Doğu: Sömürgecilikten Bağımsızlığa (II)
5) Orta Doğu Siyasetinde Temel Faktörler ve Dinamikler
6) Soğuk Savaş Döneminde Orta Doğu (I)
7) Soğuk Savaş Döneminde Orta Doğu (II)
8) İran Devrimi ve Birinci Körfez Savaşı (İran-Irak Savaşı)
9) İkinci Körfez Savaşı (1990-1992)
10) Üçüncü Körfez Savaşı Irak’ın İşgali ve Saddam Rejiminin Devrilmesi
11) Orta Doğu’da Barış Süreci
12) Orta Doğu’da Enerji Kaynakları ve Politikaları
13) Türkiye’nin Orta Doğu Politikaları
14) Küresel Güçlerin Orta Doğu Politikası: Mücadelenin Diplomatik ve Stratejik Boyutları
Diğer Kaynaklar: o Tayyar Arı, Geçmişten Günümüze Ortadoğu Siyaset, Savaş ve Diplomasi, Bursa, Alfa, 2004.
o William L. Cleveland, Modern Ortadoğu Tarihi, çev. Mehmet Harmancı, İstanbul, Agora Kitaplığı, 2008, s. 7-70.
o Bernard Lewis, Ortadoğu, Ankara, Arkadaş Yayınları, 2007.
o Bayram Sinkaya, Geçmişten Günümüze Türkiye’nin Ortadoğu Politikası ve Batı Etkisi . Adam Academy Journal of Social Sciences, 1 (1), 2011, https://dergipark.org.tr/tr/pub/adamakademi/issue/15873/167230
o Davut Dursun, “Ortadoğu Neresi? Sübjektif bir Kavramın Anlam Çerçevesi ve Tarihi”, Stradigma, sayı 10, Kasım 2003; Pinar Bilgin, “Whose ‘Middle East’? Geopolitical Inventions and Practices of Security”, International Relations, cilt 18, no 1 (2004).
o Mithat Atabay, Son Yüzyılda Türkiye ve Ortadoğu, Paradigma Akademi, 2021.
o David Fromkin, Barışa Son Veren Barış: Modern Ortadoğu Nasıl Yaratıldı? (1914-1922), İstanbul, Sabah Yayınları, 1993.
o Albert Hourani, Arap Halkları Tarihi, çev. Yavuz Alogan, İstanbul, İletişim Yayınları, 2005, s. 315-351 ve 411-433.
o Arthur Goldschmidt Jr. ve Lawrence Davidson, Kısa Ortadoğu Tarihi, çev. Aydemir Güler, İstanbul, Doruk, 2011, s. 271-295.
o Haluk Gerger, ABD-Ortadoğu-Türkiye, İstanbul, Ceylan Yayınları, 2006.
o Gökkaş Arı, Türkiye’nin Ortadoğu Projesinin Doğuşu, Kütahya, Yüksek Lisans Tezi, 2010.
o Afaf Lutfi al-Sayyid Marsot, Mısır Tarihi: Arapların Fethinden Bugüne, çev. Gül Çağalı Güven, İstanbul, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 2007, s. 107-149.
o Özge Özkoç, Suriye Baas Partisi: Kökenleri, Dönüşümü, İzlediği İç ve Dış Politika, Ankara, Mülkiyeliler Birliği Yayınları, 2008, s. 22-57.
o William Polk, Irak’ı Anlamak, çev. Nurettin Elhüseyni, İstanbul, NTV Yayınları, 2007, s.115-161.
o Maurus Erinkowski ve Sofia Saadeh, “Bölünmüş Bir Ulus: Lübnan’da Dini Paylaşım Sistemi,” Haldun Gülalp (haz.), Vatandaşlık ve Etnik Çatışma: Ulus-Devletlerin Sorgulanması, çev. Ebru Kılıç, İstanbul, Metis, 2007, s. 131-154.
o John Entelis, “Republic of Tunisia”, The Government and Politics of the Middle East and North Africa, David E. Long, Bernard Reich, Mark Gasiorowski (ed.), Boulder, Westview Press, 2010, ss. 508-535.
o Azzedine Layachi, “People’s Democratic Republic of Algeria”, The Government and Politics of the Middle East and North Africa, Mark Gasiorowski (ed.), Boulder, Westview Press, 2014, ss. 449-474.
o Marcy-Jane Deeb, “Great Socialist People’s Libyan Arab Jamahiriya”, The Government and Politics of the Middle East and North Africa, Mark Gasiorowski (ed.), Boulder, Westview Press, 2014, ss. 397-418.
o Adam Haenieh, Körfez Ülkelerinde Kapitalizm ve Sınıf, çev. Bahadır Ahıska ve Sevgi Doğan, İstanbul, Nota Bene, 2011, s. 35-100.
o Ervand İbrahimian, Modern İran Tarihi, çev. Dilek Şendil, İstanbul, İş Bankası Kültür Yayınları, 2017, s. 163-203 ve 203-255.
o Gregory W. White, “Kingdom of Morocco”, The Government and Politics of the Middle East and North Africa, Mark Gasiorowski (ed.), Boulder, Westview Press, 2014, ss. 419-447.
o Nuri Yeşilyurt, Ortadoğu’da Rejim Güvenliği ve Küçük Devlet: Ürdün Örneği, (Basılmamış Doktora Tezi), Ankara, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2013, s. 61-85 ve 98-105.
o Asef Bayat, “Hareketsiz Devrim, Devrimsiz Hareket: İran ve Mısır İslam Aktivizmlerini Karşılaştırmak,” Ortadoğu’da Maduniyet: Toplumsal Hareketler ve Siyaset, çev. Özgür Gökmen ve Seçil Deren, İstanbul, İletişim, 2006, s. 153-204.
o Emma C. Murphy, “Siyonizm ve Filistin Sorunu,” Ortadoğu Tarihi: Dini, Siyasi, Kültürel ve Ekonomik Perspektiften..,, Youssef M. Choueiri (ed.), .çev. Fethi Aytuna, İstanbul, İnkılap, 2011, s. 317-344.
o Özge Özkoç, “Savaş ve Barış: Doksanlı Yıllarda Filistin-İsrail Sorunu,” A.Ü. S.B.F. Dergisi, C. 64, S. 3 (2009), s. 168-195.

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Orta 3 En Yüksek
       
Ders Öğrenme Kazanımları

1

2

3

Program Kazanımları
1) Siyaset, yönetim, siyasi tarih, ekonomi ve hukuk alanlarında kuramsal bilgiye sahiptir. Bunları karşılaştırabilmekte ve yazılı olarak ifade edebilmektedir. Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi alanında, ulusal ve uluslararası düzeydeki gelişmeleri takip eder, temel sorunları bilir.
2) Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi alanında edindiği bilgi ve becerileri kullanarak karşılaştığı verileri, olguları, sorunları analiz eder, karşılaştırır, tanımlar ve farklı çözüm önerileri sunabilir. Kalitatif ve kantitatif Sosyal Bilim araştırma yöntemlerini kullanabilmektedir.
3) Topluma, sosyal çevresine ve kendine karşı sorumlu birey olma duyarlılığını kazanır.
4) Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi alanındaki konularda bireysel olarak çalışma yapar.
5) Alanıyla ilgili araştırma tekniklerini, analitik düşünme yeteneğini ve bilgisini kullanır.
6) Kavram, kuram ve küresel hususlara nesnel ve eleştirel bakabilir.
7) Vaka odaklı çalışmalarda stratejiler ve siyasalar geliştirebilmektedir.
8) Disiplinler arası ve çok-disiplinli yorum ve analiz yapabilme becerisine sahip olup, farklı sosyal bilim dalları arasında ilişki kurabilir.
9) Analiz sonuçlarını ve araştırma bulgularını başta makale, rapor ve sunum olmak üzere çeşitli formatlarda ifade eder.
10) Profesyonel, akademik ve sivil topluma rahat adapte olmaya hazırdır.
11) Sosyal hakların evrenselliği, sosyal adalet, kalite kültürü ve kültürel değerlerin korunması ile çevre koruma, iş sağlığı ve güvenliği konularında yeterli bilince sahip olur.

Ders Öğretme, Öğrenme Yöntemleri

Soru-Cevap
Vaka Problemi Çözdürme/ Drama-Rol/ Vaka Yönetimi
Laboratuvar
Sayısal Problem Çözme
Alan çalışması
Grup Çalışması / Ödevi
Bireysel Ödev
WEB Tabanlı Öğrenme
Staj
Yerinde Uygulama
Proje Hazırlama
Rapor Yazma
Seminer
Süpervizyon
Sosyal Faaliyet
Mesleki Faaliyet
Mesleki Gezi
Uygulama (Modelleme, Tasarım, Maket, Simülasyon, Deney vs.)
Okuma
Tez Hazırlama
Arazi Çalışması
Öğrenci Kulüp ve Konseyi Faaliyetleri
Diğer
Logbook
Röportaj ve sözlü görüşme
Araştırma
Film izleme
Kaynakça oluşturma
Sözlü, yazılı ve görsel bilgi üretme
Fotoğraf çekimi
Eskiz çizimi
Harita üzerinde işaretleme
Harita okuma
Doku örneği alma
Malzeme arşivi oluşturma
Kendi fikrini ve çalışmalarını sunma ve sergileme

Değerlendirmeye Sistemi

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Devam % 0
Laboratuar % 0
Uygulama % 0
Uygulama Sınavı % 0
Küçük Sınavlar % 0
Ödev % 0
Sunum % 0
Projeler % 0
Derse Özgü Staj % 0
Alan Çalışması % 0
Makale Kritik % 0
Makale Yazma % 0
Modül Grup Çalışması % 0
Beyin Fırtınası % 0
Rol Oynama + Dramatize Etme % 0
Sınıf Dışı Ders Çalışma % 0
Ön Çalışma, Pekiştirme % 0
Uygulama Tekrarı vb. % 0
Ödevler (okuma, yazma, film izleme vs.) % 0
Proje Hazırlama + Sunma % 0
Rapor Hazırlama + Sunma % 0
Sunum / Seminer Hazırlama + Sunma % 0
Sözlü Sınav % 0
Ara Sınavlar 1 % 40
Final 1 % 60
Rapor Teslimi % 0
Bütünleme % 0
Kanaat Notu % 0
Kurul-Committee % 0
Yazma Ödev Dosyası % 0
Portfolyo % 0
Take-Home Sınav % 0
Seyir Defteri % 0
Tartışma % 0
Katılım % 0
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 40
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 60
Toplam % 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler Aktivite Sayısı İş Yükü
Ders Süresi 14 28
Laboratuvar
Uygulama
Uygulama Sınavı
Derse Özgü Staj
Alan Çalışması
Sınıf Dışı Ders Çalışması 14 42
Makale Kritik
Makale Yazma
Modül Grup Çalışması
Beyin Fırtınası
Rol Oynama + Dramatize Etme
Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön Çalışma, Pekiştirme, Uygulama Tekrarı Vb.)
Ödevler (okuma, yazma, film izleme vs.)
Proje Hazırlama + Sunma
Rapor Hazırlama + Sunma
Sunum / Seminer Hazırlama + Sunma
Sözlü Sınav
Ara Sınavlara Hazırlanma 1 10
ARA SINAV (Vize)
Genel Sınava Hazırlanma
GENEL SINAV (Final) 1 10
Katılım
Tartışma
Portfolyo
Take-Home Sınav
Seyir Defteri
Toplam İş Yükü 90
AKTS (30 saat = 1 AKTS ) 3